Vriendschapsweide

Uitbreiding van de Vriendschapsweide in samenwerking met de Bürgerstiftung Herzogenrath

Op initiatief van de Bürgerstiftung Herzogenrath werd op de Vriendschapsweide bij het Eurode Business Center (EBC) in samenwerking met Eurode Zweckverband een ecologisch project voor verschillende insecten ter bevordering en natuurbeschermende maatregelen uitgevoerd, die de populatie wilde bijen veilig moeten stellen en hun levensomstandigheden verbeteren.

Op 19 april 2023 werden de door de heer Günter Kalinka ontworpen installaties officieel aan het publiek gepresenteerd op de Freundschaftswiese. Veel betrokkenen hebben bijgedragen aan de verwezenlijking van het idee van de gemeenschapsstichting, die in de heer Kalinka een expert voor wilde bijen heeft gevonden.

De insectenbeschermingsmaatregelen werden uitgevoerd met deelname en hulp van kinderen van plaatselijke basisscholen in Kerkrade (Basisschool St. Ursula en Herzogenrath KGS Straß).

Uitleg over de beschermingsmaatregelen voor wilde bijen en andere insecten

De honingbij is bij elk kind bekend en geniet over het algemeen een grote populariteit onder de bevolking.

Bovendien zijn er een groot aantal "wilde bijen" die een heel andere levenswijze hebben. De wilde bijensoorten verschillen visueel in grootte, kleur of patroon en vertonen een enorme variatie in vorm en uiterlijk. Sommige kunnen gemakkelijk verward worden met zweefvliegen of wespen. Wilde bijen zijn tussen 1,3 millimeter en drie centimeter groot.   

Wij hebben tot 560 verschillende soorten wilde bijen, die in tegenstelling tot honingbijen en hommels geen "staat" vormen en solitair leven (heremietbijen). De levensomstandigheden en de vereisten van leefgebieden van wilde bijen verschillen ook sterk van die van honingbijen die door imkers worden gebruikt

De vrouwelijke wilde bij bouwt haar nest alleen en zorgt voor haar broedcellen zonder hulp van soortgenoten. In de loop van haar vier tot acht weken durende leven, bouwt het vrouwtje alleen al 4- tot 30 broedcellen en voorziet ze van alles wat de larve nodig heeft om te gedijen. Een cel wordt altijd voltooid voordat de volgende wordt gestart.

Er zijn zelfs wilde bijen die helemaal geen broedvoorziening hebben. Deze worden koekoeksbijen genoemd. Ze sluipen wilde bijennesten van andere bijen binnen en hun larven voeden zich met de stuifmeelvoorraad van de gastbij. Later komt de koekoeksbij uit terwijl de gastheerlarven verhongeren.

Blauwzwarte houtbij (Xylocopa violacea)   Foto: Herwig WINTER

Zonder wilde bijen en honingbijen zouden er geen fruit, geen groenten en geen bloemen zijn.

De geldwaarde van bestuiving door insecten bedraagt ongeveer 3,8 miljard euro per jaar in Duitsland en meer dan 14 miljard euro per jaar in heel Europa (volgens het WWF 20.1.2021 en de universiteit van Hohenheim 16.11.2020). Naast honingbijen leveren ook wilde bijen een grote bijdrage aan de bestuiving.

Veel wilde bijensoorten worden in ons land bedreigd.

Honingbijen eten eigenlijk alles wat bloeit. Wilde bijen daarentegen zijn vaak specialisten op het gebied van voedselvoorziening, wat betekent dat zij afhankelijk zijn van speciale planten. Tegelijkertijd zijn hun levensbehoeften soms zeer uiteenlopend

Er is echter vooral een gebrek aan geschikte leefgebieden en goede levensomstandigheden om hun voortbestaan te garanderen.

Tussen haakjes:

Wilde bijen zijn volkomen ongevaarlijk! Hoewel sommige wilde bijen, zoals de honingbij, een angel hebben, vallen ze de mens niet aan en steken ze hem ook niet.

De industriële landbouw, die veel bestrijdingsmiddelen gebruikt, en ook de vernietiging van belangrijke leefgebieden, hebben veel wilde bijensoorten op de rand van uitsterven gebracht.

Het moet nog worden gezegd dat de belangrijkste bedreiging voor wilde bijen de vernietiging van hun natuurlijke leefgebied is.

En dit is waar jij bij kan helpen:

Neem maatregelen om de leefomstandigheden voor wilde bijen en andere insecten te verbeteren.

Dode bomen, hier "dood hout" genoemd, zijn enorm belangrijk voor veel wilde bijensoorten. Hoe vreemd het ook klinkt en wat over het algemeen weinig bekend is: dood hout is een van de meest vitale leefgebieden in onze natuur. Staand dood hout dat goed aan het zonlicht is blootgesteld, is in ons land echter een uiterste zeldzaamheid geworden, al was het maar omwille van de esthetische ideeën van de mensen, waarin een "dode boom" niet past.

Veel insecten hebben er baat bij, als voedsel, schuilplaats, bouwmateriaal of broedplaats

Wilde bijen maken graag gebruik van de oude voergangen van keverlarven in dood hout zoals de gewone Tronkenbij.

Gehoornde metselbij (Osmia cornuta)   Foto: Hans-Jürgen SESSNER

Pijlers van dood hout

Deze bestaan uit drie boomstammen van verschillende lengte, die verticaal ongeveer 80 cm in de grond zijn gezet. In deze stammen zijn vele gaten geboord met verschillende diameters tussen 3-10 mm tot een diepte van ongeveer 10 cm. De op deze manier geprepareerde stammen komen overeen met dode bomen in de natuur, het zogenaamde staand dood hout, en bieden veel wilde bijensoorten geschikte nestplaatsen voor hun broed.

Doodhout stellages

Uit sterkere boomstammen werden brede stammen gezaagd en geplaatst op aan de zon blootgestelde plaatsen op de Vriendschapsweide. Er werden ook gaten geboord in het voorhout van de stammen in verschillende diameters tussen

3 tot 10 mm en ongeveer 10 cm diep. Dit biedt ook goede broedmogelijkheden voor wilde bijen.

Sommige wilde bijensoorten zijn gespecialiseerd in de bodemleefbaarheid. Zij hebben bijvoorbeeld stenen of vrijstaand metselwerk nodig om hun nest in de nissen te bouwen.

Droge stenen muur

Een "droge stenen muur" is gebouwd van steen en baksteen op een aan de zon blootgestelde plaats. De droge stenen muur heeft een groot aantal nissen en spleten en biedt goede schuilplaatsen voor in de rotsen levende wilde bijen en andere insecten. Ook het broed van wilde bijen is hier goed beschermd tegen schadelijke invloeden.

Tronkenbij (Heriades truncorum)   Foto: Hans-Jürgen SESSNER